Lokaal bankieren, gericht op het welzijn van de lokale gemeenschap. Het kan en het bestaat. Wat er voor nodig is laat de Engelsman Dave Fishwick zien.
De film ‘Bank of Dave’ werd in 2023 uitgebracht. Dave Fishwick staat er centraal in. Hij is geen fictief karakter, maar een werkelijk bestaand mens. Dave is ondernemer, hij heeft een goed lopende handel in mini bussen. De onderneming is gevestigd in Burnley, een stad in noord Engeland (Lancashire) met 78.000 inwoners.
Ooit was Burnley een economisch sterke stad, in het bijzonder toen de textielindustrie in Engeland in de 19e eeuw op zijn hoogtepunt was. Na de eerste wereldoorlog begon het verval van deze industrie en daardoor ook dat van Burnley. Na de tweede wereldoorlog herstelde Burnley economisch, vooral door luchtvaart en auto industrie. De werkgelegenheid is echter in noordwest Engeland een probleem, zo ook in Burnley.
Dave Fishwick wordt in de film geportretteerd als een goede ondernemer en vooral als een man met een groot sociaal hart. Hij zet zich in voor de gemeenschap door kleine startende ondernemers te steunen met een lening. Eigenlijk werk voor banken, maar evenals dat in Nederland het geval is, zijn bankleningen voor kleine ondernemers onbereikbaar geworden. Hij leende tot in 2023 meer dan 30 miljoen Britse pond uit aan kleine ondernemers en sociale initiatieven en droeg daardoor bij aan een positieve ontwikkeling van de werkgelegenheid in Burnley.
In de film wordt het verhaal verteld van een Londense jurist, die Dave helpt om een bankvergunning te krijgen. Door een sponsorevent waarbij de rockband Def Leppard optrad in het voetbalstadion van Burnley, lukt het Dave Fishwick de 12 miljoen pond bij elkaar te krijgen die de Britse autoriteit financiële markten heeft geëist als kapitaal dat moest worden gestort om een bankvergunning te bemachtigen. In de film is de bankvergunning nodig om niet voortdurend in conflict te blijven met de Britse autoriteit financiële markten.
De werkelijkheid is, dat Dave geen bankvergunning heeft omdat hij het vereiste garantie bedrag niet bij elkaar heeft gekregen. Hij heeft niet de medewerking gekregen vanuit ‘de City’ zoals dat in de film wordt vertoond. Integendeel, het verzet tegen zijn initiatief gaat door. Banken zijn er niet voor kleine ondernemers, banken zijn globalistisch georiënteerde instituten. Kleine ondernemers zijn lastig, want ze brengen weinig op en vragen wel veel aandacht. Dave mag zijn initiatief geen bank noemen, op straffe van een veroordeling. Het houdt hem niet tegen om door te gaan met waar hij mee begonnen is. In elk geval heeft de film hem een hoop goodwill bezorgd.
Dave Fishwick is een sprankelend voorbeeld van hoe het kleine ondernemerschap opnieuw tot zijn recht kan komen. De succesformule is dus een lokale ondernemer, die een goed overzicht heeft over de economische activiteit in zijn omgeving, die de mensen kent en mensenkennis heeft. Een mens die hierdoor gesteund kan inschatten wie er wel en wie niet in aanmerking komt voor een lening. Vertrouwen geven leidt tot vertrouwen krijgen. Dave zou nauwelijks oninbare leningen hebben. De omvang van zijn initiatief beweegt organisch mee met de economische activiteit in zijn lokale omgeving. De vraag naar leningen is gebaseerd op die economische activiteit en is daardoor altijd doelmatig.
Dave’s ‘bank’ heeft geen vernieuwend karakter. Het is het beproefde oude model van het uitlenen van geld dat door spaarders wordt ingebracht – zoals het vroeger ook bij de banken was, voordat het op grote schaal uit het niets werd gecreëerd – . Spaarders krijgen in tegenstelling tot de banken een goede rente voor hun geld en leners wordt het vel niet over de oren gehaald. De winsten van Dave’s initiatief worden geschonken aan initiatieven die daarvoor in aanmerking komen, zoals op het gebied van gezondheidszorg. Ik blijf voorstander van renteloos bankieren, vooral omdat het verdienmodel van banken, gebaseerd op rente, onevenredig veel geld oplevert en daardoor de verhoudingen scheef trekt. Zolang we in een wereld leven waarin rente een normaal iets wordt gevonden en spaarders ernstig benadeeld worden omdat hun spaargeld niets oplevert en ze dus door inflatie geld verliezen, is de aanpak van Dave de enig juiste.
Ik pleit daarom voor het opstaan van meer Dave’s, ook in de lokale gemeenschappen in Nederland.
© Ad Broere