We staan voor grote veranderingen in economie en samenleving. Hoe die veranderingen uitpakken is afhankelijk van hoe wij ermee omgaan. Kunstmatige Intelligentie is bij die veranderingen een belangrijke factor. De uitdaging die daarvan uitgaat kan nauwelijks worden overschat. Hoe dan ook, de industriële samenleving komt aan zijn eind.
Emeritus hoogleraar Strategisch Leiderschap Bob de Wit noemt in zijn belangwekkende interview met het Financiële Dagblad ‘industriële democratie’ als leidende principe in de westerse wereld. Hij bedoelt hiermee dat arbeid en kapitaal, als belangrijke factoren in het industriële tijdperk ertoe bijgedragen hebben dat er decennia lang na de Tweede Wereldoorlog een wederzijdse tegenkracht heeft bestaan. Kapitaal had arbeid nodig en arbeid kon niet zonder kapitaal.
Door de opkomst van AI wordt arbeid steeds minder belangrijk en is het evenwicht verbroken. Kapitaal exploiteert AI en maakt zich los van arbeid. Daardoor wordt werk een schaarse factor en kapitaal bepaalt in hoeverre er nog wordt geïnvesteerd in arbeid. Omdat kapitaal en met elkaar delen (sociale principe) twee tegengestelde principes lijken te zijn, valt te verwachten dat in de nabije toekomst betaald werk moeilijk te vinden is. Kapitaal heeft arbeid niet meer nodig, zoals dat in de decennia na de Tweede Wereldoorlog het geval is geweest.
Kapitaal wil vermeerderen, omdat de kapitalist gedreven wordt door ongelimiteerde hebzucht. Om die hebzucht te kunnen bevredigen is consumptie nodig. Kapitaal zal daardoor consumptie blijven bevorderen en wordt daardoor geconfronteerd met het dilemma om een deel van het bezit in te zetten om inkomen voor de massa mogelijk te maken.
Kapitaal zal daarbij aan het stuur willen zitten en de voorwaarden dicteren waarop geld wordt ingezet voor deze inkomensvoorziening. Hieruit komen Central Bank Digital Currency en ander, via een overheid geïntroduceerd digitaal geld voort. Programmeerbaar digitaal geld, waardoor de massa in zijn gedrag wordt gestuurd.
Mijn pleidooi om ons los te maken van de euro, dollar etc. is niet aangekomen, althans niet op ruimere schaal. Vooral omdat kapitaal de media controleert. Ik denk dat inkomensvoorziening door geprogrammeerd digitaal geld onontkoombaar is. Hoe tegenstrijdig het ook mag klinken, consumeren is de voor arbeid vervangende factor om kapitaal te temperen. Tenminste als mensen zich gaan realiseren dat zij die kracht gezamenlijk kunnen inzetten. Gebruik je geld als stembiljet. Als dat geld CBDC wordt, overweeg dan in hoeverre je er gebruik van wilt en moet maken. Het alternatief is een eigen munt. Daarvoor is nodig dat er voldoende deelnemers zijn, zowel producenten als consumenten. Het zou een unicum zijn als dit lukt, want samenwerken op een onderlinge vertrouwensbasis is tot dusver erg moeilijk gebleken.
In mijn boek ‘Geld in de Bijrol‘ staat belangrijke informatie in verband met het onderwerp in deze column.
Ad Broere
Wil je je waardering voor mijn werk financieel tot uitdrukking brengen? Graag!
Dat kan op NL59TRIO0379342502 ten name van Humane Economy Publishing
Ondernemers kunnen ook sponsoren. Ik stuur desgevraagd een factuur om deze sponsoring in de administratie op te kunnen nemen. mailadres: adbroere@protonmail.com
