In een van de kwaliteitskranten stond een artikel over de woningmarkt, waaruit deze quote: “De rente daalt, evenals de inflatie. Er kan daardoor weer meer worden geleend om een woning te kopen. Omdat bovendien door de loonstijging van het afgelopen jaar mensen meer te besteden hebben, wordt er meer activiteit op de woningmarkt verwacht.” Wel wordt betwijfeld of de koopmogelijkheid voor starters daardoor groter wordt, want de makelaars zien alweer een opwaartse druk op de prijs van woningen, die vooral wordt veroorzaakt door schaarste. Overbieden om aan een woning te komen ligt daarom in de lijn van de verwachting.
De schaarste op de woningmarkt is onmiskenbaar een probleem. Ook is het juist dat dalende rente niet het goede nieuws is, want meer kunnen lenen betekent niet dat vooral de lagere en middeninkomens een betere positie hebben. Integendeel, koopwoningen worden steeds meer een luxegoed, dat alleen voor tweeverdieners met een hoger inkomen is weggelegd.
De loonstijging waarover in de krant wordt geschreven is bovendien slechts een gedeeltelijke compensatie voor de prijsstijgingen, omdat de inflatie – veel – hoger was. De koopkracht – wat je kunt kopen met jouw besteedbare euro’s- is verslechterd voor veel Nederlanders. Dat de inflatie afneemt betekent dat de prijsstijgingen niet meer in hetzelfde tempo toenemen. De prijzen blijven op het hoge niveau hangen waarop ze zijn beland. Afnemende inflatie is vooral een goed excuus om de lonen niet verder te verhogen.
Meer te besteden hebben door de loonstijging is dus een drogreden, waarmee mensen die graag een koopwoning willen aanschaffen in feite worden misleid. Een ernstig neveneffect is dat hogere prijzen voor koopwoningen worden doorvertaald in hogere huren. De huren zijn al steeds minder op te brengen voor de lage- en middeninkomens, als deze verder gaan stijgen dan komen er veel meer huishoudens in de problemen. Een verantwoordelijke overheid kan daarom de prijsvorming niet ‘aan de markt’ over laten, zoals degenen die garen spinnen bij hoge woningprijzen en hoge huren voor staan. Uiteindelijk zal de wal het schip wel keren, maar zonder ingrijpen niet dan nadat er veel ellende is veroorzaakt.
(c) Ad Broere
